Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου 2009

article from www.enet.gr&body=http://www.enet.gr/

Εκτάκτως ερριμμένα

    • Από την ΚΥΡΑ ΑΔΑΜ
      Χώρα ή χώρος;
      Η χώρα βαδίζει σε εκλογές τον Οκτώβριο -που μπορεί να είναι απαρχή συνεχών εκλογών μέχρι τον προσεχή Μάρτιο- σε μια χρονική περίοδο, μέχρι τον Δεκέμβριο, από τις πλέον δύσκολες και σύνθετες της μεταπολιτευτικής περιόδου στα θέματα της οικονομίας, αλλά και της εξωτερικής πολιτικής.

      Ο ΑΠΕΡΧΟΜΕΝΟΣ πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής δίνει τα ρέστα του (τα δικά του και της παράταξής του), με μια απέλπιδα φυγή προς τα μπρος, δεσμευόμενος να κάνει πράξη τα δύσκολα που δεν τόλμησε να κάνει όλο το προηγούμενο διάστημα. Ποντάρει και επικαλείται την «ωριμότητα του ελληνικού λαού».

      Ο ΑΡΧΗΓΟΣ της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γ. Παπανδρέου βιάζεται να γίνει πρωθυπουργός αυτή τη δύσκολη περίοδο, ευελπιστώντας να χρεωθεί ο ίδιος και η παράταξή του όλα τα απαιτούμενα, δύσκολα, δυσάρεστα, επώδυνα και αντιλαϊκά οικονομικά μέτρα, απελευθερώνοντας από τη δύσκολη θέση την παρούσα κυβέρνηση. Καλεί όλους τους πολίτες «να προχωρήσουμε μαζί».

      ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ και οι δύο μείζονες παρατάξεις ξέρουν πολύ καλά ότι δεν μπορούν, αλλά ούτε έχουν και τις δυνάμεις να εξαρθρώσουν τις ισχύουσες δομές ενός σκοπίμως υδροκέφαλου, αναποτελεσματικού, αλλοπρόσαλλου και αδηφάγου κράτους, που μεθοδικά έχτισαν από τη μεταπολίτευση για να εξυπηρετήσουν κατά τη γνώμη τους καλύτερα τα πολιτικά συμφέροντά τους και τις εκάστοτε πελατειακές σκοπιμότητές τους.

      ΞΕΡΟΥΝ όμως οι δύο μείζονες πολιτικές παρατάξεις πώς θα κάνουν τα κατάλληλα «πολιτικά μερεμέτια» ευελπιστώντας να διατηρήσουν ή να αποκτήσουν την πολυπόθητη κυβερνητική αυτοδυναμία.

      ΚΑΙ ΤΑ δύο μεγάλα κόμματα παλεύουν για την αυτοδυναμία, σε πείσμα των πρόσφατων εκλογικών αποτελεσμάτων και των τωρινών σφυγμομετρήσεων, που δείχνουν κακοτράχαλο τον δρόμο της αυτοδυναμίας.

      Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ τους είναι εύκολη και αστραπιαία. Διερευνητικές επαφές και αν χρειαστεί και πάλι εκλογές. Ποντάροντας βεβαίως σκοπίμως στο γεγονός ότι η χώρα στο εξαιρετικά δύσκολο προσεχές διάστημα θα μείνει ουσιαστικά ακυβέρνητη και ο κάθε απλός πολίτης μέσα στην αυξανόμενη απόγνωσή του θα εκτιμήσει, με τρόπο καθοριστικό, τα ειδικά πολιτικά «χαρίσματα» του ενός ή του άλλου αρχηγού.

      ΤΟ ΙΔΙΟ διάστημα όμως, η χώρα δεν θα έχει καν αρχίσει να ασχολείται με τα επώδυνα και επείγοντα οικονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση της ύφεσης, που προσβάλλει ήδη ταχύτατα και μαζικά τους Ελληνες πολίτες σαν επιδημία οικονομικής «νέας γρίπης» χωρίς εμβόλιο.

      ΤΟ ΙΔΙΟ διάστημα, η χώρα θα πρέπει να αντιμετωπίσει σειρά κρίσιμων εθνικών θεμάτων, όπως η οριστική κρίση του Κυπριακού, αλλά και η «αναμέτρηση» με την προκλητική Τουρκία μέσα στο ευρωπαϊκό πεδίο των διαπραγματεύσεων της γείτονος.

      ΠΟΙΟΣ νοιάζεται για όλα αυτά;

      Ε, ΚΑΛΑ, μετά τις εκλογές.

OIKONOMIA

Οι Γερμανοί αποφασίζουν για τη σκληρότητα των μέτρων... στην Ελλάδα

http://www.capital.gr/news.asp?id=815719
Του Γιάννη Αγγέλη
 
Η είδηση ενδεχομένως να μπορούσε να χαρακτηρισθεί και... αναμενόμενη. Το Capital.gr μιλώντας με αρμόδια στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «πληροφορήθηκε» ότι το «μαντάτο» για την ελληνική οικονομία θα το μάθουμε το  Δεκέμβριο.

Το σημαντικό όμως μάλλον δεν είναι αυτό, δηλαδή ο χρόνος που θα ξεκαθαρίσουν οι σχέσεις μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών. Το σημαντικό είναι το «με ποιους όρους» θα ξεκαθαρίσουν αυτές οι σχέσεις όσον αφορά τα όρια μέσα στα οποία θα υποχρεωθεί η νέα Κυβέρνηση να κινηθεί στο επίπεδο της οικονομικής πολιτικής.

Ιδού λοιπόν τα «νέα». Μέσα στον Δεκέμβρη το Ecofin θα συζητήσει την κατάσταση και τα μέτρα οικονομικής πολιτικής που θα εφαρμόσουν η Γερμανία και η Γαλλία σε σχέση με τις υποχρεώσεις τους για την μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ. 

Σημειωτέον ότι τότε θα έχουμε νέα κυβέρνηση στην Γερμανία που θα έχει εκλεγεί τώρα τον Σεπτέμβρη.

Όπως εξηγούν λοιπόν στο Capital.gr από τις Βρυξέλλες αρμόδια στελέχη της Επιτροπής «η γραμμή που θα αποφασισθεί να τηρηθεί με την Γερμανία και την Γαλλία, αυτή θα είναι και η γραμμή που θα υποχρεωθούν να εφαρμόσουν και οι υπόλοιπες χώρες που ήδη είναι στην διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος όπως π.χ. η Ελλάδα...».

Με άλλα λόγια αν το πρόγραμμα που θα παρουσιάσει η Γερμανία έχει σαν βασική κατεύθυνση τη λήψη μέτρων για δραστική και ταχεία μείωση ελλειμμάτων και χρέους είναι βέβαιο ότι η θέση που θα πάρει η Κομισιόν και το Ecofin «θα είναι όχι μόνο ανάλογη αλλά και αυστηρότερη για τις υπόλοιπες χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρότερα προβλήματα όπως για παράδειγμα  η Ελλάδα...».

Αν πάλι η κατάσταση με τη γερμανική οικονομία εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα άσχημη, τότε ενδεχομένως και ο χρόνος για τις υπόλοιπες χώρες να αποδειχθεί κατά τι ελαστικότερος.

Αυτό που θα ακολουθήσει τότε σε σχέση με την Ελλάδα είναι η κατάθεση και αξιολόγηση του αναθεωρημένου τριετούς Προγράμματος Σταθερότητας και  Ανάπτυξης (το οποίο θα κριθεί με βάση του τι θα έχει γίνει τον Δεκέμβριο με την Γερμανία) στις συναντήσεις του Ecofin στο πρώτο δίμηνο του 2010.

Βέβαια, όπως διευκρινίζουν από τις Βρυξέλλες, η γραμμή που θα υιοθετήσει το  Ecofin με την Γερμανία θα εξαρτηθεί από δύο κυρίως συνθήκες:

* Την εκτίμηση που θα διατυπωθεί για την εξέλιξη της διεθνούς κρίσης στο G-20 την επόμενη εβδομάδα και την κατάληξη ή όχι σε συμφωνία για το πότε θα αρχίσουν να αποσύρονται τα έκτακτα μέτρα που πάρθηκαν για την στήριξη των οικονομιών και του τραπεζικού συστήματος.

* Τις εκτιμήσεις της Κομισιόν (φθινοπωρινές προβλέψεις) για την πορεία της ευρω-οικονομίας οι οποίες θα γίνουν γνωστές στα μέσα Νοεμβρίου.

Είναι κατά συνέπεια περισσότερο από προφανές ότι η στάση -λιγότερο ή περισσότερο αυστηρή- των Βρυξελλών (αλλά και της ΕΚΤ) απέναντι στην Ελλάδα δεν είναι θέμα «διαπραγματεύσεων» μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των κοινοτικών αρχών αλλά συνολικής οικονομικής πολιτικής στην Ευρωζώνη.

Και τι θα συμβεί μέχρι τότε; Μέχρι τότε το χρονοδιάγραμμα που «τρέχει» έχει τα εξής δευτερεύοντα σημεία αναφοράς:

* Αρχές του Οκτώβρη στο  Ecofin που θα γίνει λίγο πριν τις εκλογές, ελάχιστα θα απασχολήσει η Ελλάδα τις Βρυξέλλες. Το κύριο θέμα στην ατζέντα θα είναι οι «ιδέες» που θα αρχίσει να καταθέτει η νέα Γερμανική Κυβέρνηση που θα έχει εκλεγεί.

* Στα τέλη Οκτώβρη η Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσει (η νυν κυβέρνηση) ένα απολογιστικό κείμενο για το κατά πόσο τα μέτρα που έχει πάρει έχουν φέρει κάποια αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της κρίσης. Το κείμενο αυτό (μπορούμε να το αποκαλύψουμε από τώρα) θα υποστηρίζει ότι οι παρεμβάσεις Παπαθανασίου έδωσαν στην οικονομία ένα ποσοστό 1,5% του ΑΕΠ και ότι χωρίς αυτό θα είχαμε ύφεση της τάξης του 2% αντί του 0,5% που θα έχουμε με τις τρέχουσες προβλέψεις. Παράλληλα θα καταθέτει ως πρόγραμμα προς εφαρμογή το «πακέτο Καραμανλή» που ανακοινώθηκε στην Θεσσαλονίκη.

* Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κάνει την δική της αξιολόγηση η οποία θα είναι σχετικά αυστηρή και θα αμφισβητεί ένα μεγάλο μέρος της αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι τώρα ως «αντίθετα με τις υποχρεώσεις συγκράτησης του υπερβολικού ελλείμματος...», αλλά τίποτα περισσότερο.

* Τον Νοέμβριο θα ανακοινωθούν οι «Φθινοπωρινές Προβλέψεις» της Κομισιόν στο πλαίσιο των οποίων θα καταγράφεται ότι η Ελλάδα μαζί με ορισμένες άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν την υπόλοιπη ευρωζώνη στην προσπάθεια σταδιακής ανάκαμψης όταν αυτή αρχίσει να εμφανίζεται.

Σ' αυτό το σημείο εκτιμάται ότι θα έχει αρχίσει να διαμορφώνεται το «κλίμα» από την νέα γερμανική Κυβέρνηση που θα αποτυπωθεί σε συγκεκριμένη «γραμμή» τον  Δεκέμβριο. 

Το ερώτημα βέβαια αν το σχέδιο Προϋπολογισμού -που θα ψηφισθεί τον Δεκέμβριο στην ελληνική Βουλή- θα είναι προσαρμοσμένο στην «γραμμή» αυτή θα το μάθουμε μάλλον κατά τα τέλη Νοεμβρίου όταν η ελληνική Κυβέρνηση θα έχει αρχίσει να λαμβάνει πιο καθαρά μηνύματα από τους ευρω-εταίρους της.

Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2009

http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/09/07/1711130.htm

«Ωρολογιακές βόμβες» σε προϋπολογισμό και Ταμεία

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ Δευτέρα, 7 Σεπτεμβρίου 2009 07:00

Το δυσκολότερο οικονομικό «σταυρόλεξο» θα κληθεί να λύσει το οικονομικό επιτελείο που θα προκύψει από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου, καθώς από την επομένη κιόλας θα βρεθεί αντιμέτωπο με τα πιο «καυτά» προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία τις τελευταίες δεκαετίες και τα οποία για να διευθετηθούν απαιτούν και ευρείες κοινωνικές συμμαχίες, αλλά σε αρκετές περιπτώσεις και πολιτική συναίνεση.

Τo πρώτο πρόβλημα στο οποίο θα κληθεί να δώσει λύση ο νέος «τσάρος» της οικονομίας θα είναι φυσικά η εκτέλεση του φετινού, αλλά και η σύνταξη του νέου κρατικού προϋπολογισμού που πέρα από τους «σκοπέλους» του ελλείμματος που θα ακροβατεί το επόμενο έτος στο 6%, αλλά και του δημοσίου χρέους που ξεπερνά ήδη το 100% του ΑΕΠ, θα έχει να αντιμετωπίσει τις πρόσθετες δαπάνες για τη νέα γρίπη, τη στήριξη των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και αιτήματα των υπουργείων και των παραγωγικών τάξεων.

Οι κινήσεις φυσικά θα είναι ιδιαίτερα δύσκολες εάν αναλογιστεί κανείς ότι η «μαύρη τρύπα» προσεγγίζει ήδη τα 5 δισ. ευρώ, οι δαπάνες αυξάνονται με ρυθμό 20%, ενώ ο δανεισμός έχει φτάσει τα 53 δισ. ευρώ και επομένως οι διορθωτικές κινήσεις, στην περίπτωση που δεν υπάρξουν έκτακτα φορολογικά μέτρα, είναι αν όχι ανύπαρκτες πάντως πολύ περιορισμένες.

Το πρόβλημα μάλιστα του προϋπολογισμού γίνεται οξύτερο εάν αναλογιστεί κανείς ότι διανύουμε μια περίοδο που ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας αναμένεται να κινηθεί φέτος σε αρνητικό έδαφος από το οποίο, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα ενδείξεις, ενδέχεται να μην ξεφύγει ούτε το επόμενο έτος ή στην καλύτερη περίπτωση να βρεθεί στο 0%.

Εκτός πάντως από τον κρατικό προϋπολογισμό, το νέο οικονομικό επιτελείο θα βρεθεί, σε διαθρωτικό επίπεδο, αντιμέτωπο με μεγάλα ζητήματα τα οποία θα πρέπει να λυθούν άμεσα, όχι μόνο γιατί θα είναι ένα ισχυρό «χαρτί» απέναντι στην Ε.Ε. για την παράταση της επιτήρησης, αλλά κυρίως γιατί θα απεγκλωβίσουν την οικονομία από χρόνιες αγκυλώσεις και βαρίδια.

Οι μεγάλοι «σκόπελοι», πάντως, που θα πρέπει το οικονομικό επιτελείο να δώσει δείγμα γραφής σε συντομότατο επίσης χρονικό διάστημα είναι αυτοί του ασφαλιστικού και των εργασιακών σχέσεων.

Ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα θα κερδίσει τις εκλογές και το ποιος θα είναι ο επόμενος υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών ένα είναι σίγουρο, ότι στις 24 - 27 Οκτωβρίου θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον κοινοτικό επίτροπο κ. Χοακίμ Αλμούνια και θα πρέπει να του παρουσιάσει συγκεκριμένο πλέγμα διαρθρωτικών μέτρων που θα βγάλουν την οικονομία από την κρίση.

Από τα μέτρα εξάλλου αυτά θα εξαρτηθεί εάν τελικά ο κ. Αλμούνια θα είναι «ελαστικός» όσον αφορά στο θέμα της παράτασης του χρόνου εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την επιτήρηση.

Το σίγουρο βέβαια είναι ότι οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. δεν πρόκειται να κάνουν καμία «έκπτωση» στις απαιτήσεις που έχουν απέναντι στη χώρας μας και στις αποφάσεις που πρέπει να λάβει η, όποια, ελληνική κυβέρνηση για να «γιατρέψει» τις παθογένειές της που αφορούν:

* το ασφαλιστικό σύστημα και τις αλλαγές που πρέπει να προωθηθούν άμεσα και στις οποίες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται η εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών, η τελική ενοποίηση των Ταμείων. Επίσης οι αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν, με βάση και τη «συνταγή Αλμούνια», προβλέπουν ακόμη διαχωρισμό υπηρεσιών συντάξεων και υγείας, κίνητρα για παραμονή εργαζομένων στην εργασία, αλλά και επανεξέταση των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων,

* την περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, που με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί σε λιγότερες ημέρες εργασίας, χαμηλότερα ημερομίσθια, αλλά και ατομικές συμβάσεις εργασίας,

*την απελευθέρωση αγορών και επαγγελμάτων,

*την αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου της ελληνικής οικονομίας και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της, καθώς το υφιστάμενο που μέχρι πρότινος στηριζόταν κυρίως στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί τη μεγέθυνση της οικονομίας μεσοπρόθεσμα.

Τα επιτελεία και των δυο μεγάλων «μονομάχων» γνωρίζουν ότι η κρίση είναι εδώ, έχει «γονατίσει» την ελληνική οικονομία και ως εκ τούτου θα πρέπει να ληφθούν «σκληρές» αποφάσεις και «επώδυνα» μέτρα, καθώς δεν υπάρχει πλέον χρόνος για να κρύψουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί…

Τα ζητήματα

Τα ζητήματα, των οποίων οι λύσεις θα πρέπει να έχουν δρομολογηθεί από το νέο υπουργό Οικονομίας το αργότερο μέχρι τέλος του έτους, αφορούν:

*την παροχή κινήτρων για την είσοδο των νέων στην αγορά εργασίας,

*την απελευθέρωση των κλειστών μέχρι σήμερα επαγγελμάτων,

*τη συγχώνευση ακόμη και την κατάργηση φορέων του δημοσίου, προκειμένου να μειωθεί ο αριθμός τους στο πλαίσιο του γενικότερου περιορισμού των δαπανών,

*την εγκατάσταση διπλογραφικού συστήματος σε όλους τους ΟΤΑ, Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης και Νοσοκομεία, για ουσιαστικότερους ελέγχους,

*την κατάρτιση ενός νέου μισθολογίου για τους νεοπροσλαμβανόμενους δημοσίους υπαλλήλους, ώστε σε βάθος χρόνου να υπάρξει εξορθολογισμός των αντίστοιχων δαπανών και οι υπάλληλοι με τα ίδια προσόντα και τα ίδια χρόνια υπηρεσίας, ανεξαρτήτως υπουργείου που υπηρετούν, να έχουν τις ίδιες απολαβές,

*τον έλεγχο των επιμέρους δαπανών των νοσοκομείων σε φάρμακα, αναλώσιμα υλικά κ.λπ., μέσω της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών και σύγχρονων μεθόδων.

Γ. ΚΟΥΡΟΣ


http://www.naftemporiki.gr/news/static/09/09/08/1711667.htm

Σκληρά μέτρα από τις ΔΟΥ για τους οφειλέτες

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ Τρίτη, 8 Σεπτεμβρίου 2009 07:00

Αντιμέτωποι με κατάσχεση των περιουσιακών τους στοιχείων, πλειστηριασμούς των ακινήτων τους, ακόμη και με την προσωποκράτηση θα βρεθούν αμέσως μετά τις εκλογές περίπου 500.000 οφειλέτες του Δημοσίου που έχουν βεβαιωμένα χρέη στις εφορίες.

O υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Αντώνης Μπέζας.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών επιχειρεί, έστω και την τελευταία στιγμή, να δραστηριοποιήσει τον ελεγκτικό μηχανισμό και να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι όσον αφορά στην είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών που μπορούν να καλύψουν σημαντικό μέρος της «μαύρης τρύπας» του προϋπολογισμού, που ήδη προσεγγίζει τα 5 δισ. ευρώ.

Φέτος ο στόχος είναι να εισπραχθεί από την «πηγή» των ληξιπρόθεσμων ποσό ύψους 1,8 δισ. ευρώ, ενώ συνολικά υπολογίζεται ότι μπορούν να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία περί τα 10 δισ. ευρώ, καθώς το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων ανέρχεται περίπου στα 35 δισ. ευρώ, εκ των οποίων όμως εισπράξιμο θεωρείται μόνο το 30% αυτών, καθώς τα υπόλοιπα αφορούν χρέη πτωχών αλλά και δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών.

Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτό το οικονομικό επιτελείο απέστειλε σε όλες τις ΔΟΥ έναν ειδικό οδηγό που περιλαμβάνει τις κινήσεις που οφείλουν να κάνουν και τα μέτρα που πρέπει να λάβουν κατά των οφειλετών του Δημοσίου, ώστε να επιτευχθεί ο φετινός στόχος του προϋπολογισμού.

Θα πρέπει βέβαια να αναφερθεί ότι εκτός από τα ακίνητα των οφειλετών, στο «στόχαστρο» της εφορίας θα μπουν και όλα τα άλλα εισοδήματα που μπορεί να έχει ο φορολογούμενος, από μισθούς ή σύνταξη ή ενοίκια κ.λπ., από την κατάσχεση των οποίων θα μπορούν να διασφαλιστούν και οι απαιτήσεις του Δημοσίου.

Επισημαίνεται πάντως ότι με βάση τις οδηγίες τα γραφεία είσπραξης ληξιπρόθεσμων χρεών που λειτουργούν στις ΔΟΥ θα πρέπει, πριν προβούν στη λήψη οποιουδήποτε μέτρου, να ενημερώνουν τους οφειλέτες ή τα συνυπόχρεα πρόσωπα για την οφειλή, αλλά και για τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να την εξοφλήσουν, παρέχοντάς τους μάλιστα κάθε είδους διευκόλυνση, ώστε να αποφεύγονται οι κυρώσεις.

Η εγκύκλιος

Αναλυτικότερα, το πλήρες κείμενο της υπ' αριθμ. 1084133/5002/0016/ΠΟΛ.1111/2.9.2009 εγκυκλίου με την οποία παρέχονται νέες οδηγίες σχετικά με την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών έχει ως εξής:

1. Εισαγωγή

Οπως γνωρίζετε, στις 30-6-2009 έληξε η προθεσμία υπαγωγής των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην ευνοϊκή ρύθμιση των διατάξεων των άρθρων 82-85 του νόμου 3746/2009.

Γνωρίζετε επίσης το ύψος των ποσών των βεβαιωμένων φόρων και λοιπών εσόδων του Δημοσίου στην υπηρεσία σας, το ποσό αυτών που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα, καθώς και το ποσό των ληξιπρόθεσμων που έχετε χαρακτηρίσει ως εισπράξιμο. Με βάση τα στοιχεία αυτά σας έχει κοινοποιηθεί ο ετήσιος στόχος μείωσης των ληξιπρόθεσμων, ήτοι το ελάχιστο ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών που η υπηρεσία σας έχει υποχρέωση να εισπράξει εντός του έτους 2009 για να προστεθούν στα λοιπά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού έτους 2009. Τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου μείωσης των ληξιπρόθεσμων της υπηρεσίας σας κοινοποιήθηκαν με ειδικό έγγραφο. Με δεδομένη τη ρύθμιση που έληξε στις 30-6-2009 και τη δυνατότητα που χορηγήθηκε στους οφειλέτες να πληρώσουν ή να ρυθμίσουν σημαντικά ποσά ληξιπρόθεσμων οφειλών χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια της υπηρεσίας σας (χωρίς λήψη μέτρων είσπραξης), ο ετήσιος στόχος μείωσης των ληξιπρόθεσμων της υπηρεσίας σας που έχει τεθεί από την αρχή του έτους είναι ευκολότερο να επιτευχθεί, αν για το διάστημα που απομένει μέχρι τέλους του έτους ενεργοποιήσετε πλήρως το μηχανισμό είσπραξης της υπηρεσίας σας. Εξάλλου η ενεργοποίηση του μηχανισμού είσπραξης και η λήψη μέτρων θα γίνει κατά οφειλετών που ενώ τους παρασχέθηκε η ευκαιρία να ρυθμίσουν τις οφειλές τους με επωφελή γι' αυτούς τρόπο, αυτοί δεν ανταποκρίθηκαν.

Γνωρίζετε επίσης ότι αρμόδιος για την παροχή οδηγιών προς τους υπαλλήλους της ΔΟΥ αλλά και για τη λήψη μέτρων είσπραξης των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών είναι, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΕΔΕ, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ. Για την ενιαία όμως εφαρμογή παρέχουμε τις ακόλουθες γενικές οδηγίες, που αναφέρονται τόσο στην πληροφόρηση - διευκόλυνση και εξυπηρέτηση των οφειλετών όσο και στη λήψη μέτρων κατά εκείνων που δεν συμμορφώνονται στην εκπλήρωση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους, τις οποίες πρέπει να γνωστοποιήσετε στους υπαλλήλους της υπηρεσίας σας, ώστε να εφαρμόζονται αντικειμενικά και χωρίς παρεκκλίσεις.

2. Στελέχωση και ενεργοποίηση του γραφείου είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών.

2.1. Στελέχωση. Να στελεχώσετε και να ενεργοποιήσετε στις ΔΟΥ Α' Τάξεως το Γραφείο Είσπραξης Ληξιπρόθεσμων Οφειλών με επαρκές και κατάλληλο προσωπικό, ώστε με τη σωστή επικοινωνία με τους οφειλέτες να γίνεται προσπάθεια είσπραξης της ληξιπρόθεσμης οφειλής πριν από τη λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης (σχετικές οι διατάξεις του Π.Δ. 2/1999, απόσπασμα του οποίου επισυνάπτεται στην παρούσα ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α'). Διευκρινίζεται όσον αφορά στις επιμέρους αρμοδιότητες του Δικαστικού Γραφείου και των Γραφείων Ληξιπρόθεσμων Οφειλών έχουν δοθεί οδηγίες με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1060/1.3.1999.

2.2. Παρακολούθηση νομοθετικών ρυθμίσεων. Το γραφείο αυτό πρέπει να παρακολουθεί και τη συμμόρφωση στην καταβολή των μηνιαίων δόσεων των νομοθετικών ρυθμίσεων και να επικοινωνεί τηλεφωνικά με τους οφειλέτες μόλις διαπιστωθεί η μη καταβολή μιας μηνιαίας δόσης. Οι οφειλέτες που χάνουν το ευεργέτημα της νομοθετικής ρύθμισης πρέπει να ειδοποιούνται ότι θα προχωρήσετε άμεσα στη λήψη μέτρων για την είσπραξη της ληξιπρόθεσμης οφειλής, εκτός κι αν ζητήσουν, εφόσον βέβαια πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις, να τους παρασχεθεί διευκόλυνση τμηματικής καταβολής.

2.3. Παρακολούθηση διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής. Επίσης, το ίδιο γραφείο έχει την αρμοδιότητα παρακολούθησης της συμμόρφωσης των οφειλετών στις διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής που τους έχουν χορηγηθεί (με τη συνδρομή των υπαλλήλων του τμήματος Εσόδων, όπου δεν επαρκούν οι υπάλληλοι του δικαστικού τμήματος). Οι οφειλέτες που χάνουν το ευεργέτημα της διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής πρέπει να ειδοποιούνται ότι θα προχωρήσετε άμεσα στη λήψη μέτρων για την είσπραξη της ληξιπρόθεσμης οφειλής, εκτός κι αν ζητήσουν άλλη διευκόλυνση (δεύτερη ή τρίτη), εφόσον υπάρχει αυτή η δυνατότητα.

3. Συνυπόχρεα πρόσωπα. Στις αρμοδιότητες του γραφείου είσπραξης ληξιπρόθεσμων οφειλών ανήκει και η έρευνα για τον εντοπισμό των συνυπόχρεων προσώπων, τα οποία ευθύνονται με την περιουσία τους (έχουν αστική ευθύνη έναντι του Δημοσίου) μαζί με τον πρωτοφειλέτη για την πληρωμή της οφειλής. Ενδεικτική απαρίθμηση των συνυπόχρεων προσώπων, κατά περίπτωση και φορολογία, γίνεται στην εγκύκλιο ΠΟΛ. 1103/12.10.2004 (ολόκληρο το κείμενο της παραπάνω ΠΟΛ/ επισυνάπτεται στην παρούσα ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β'). Το ότι η απαρίθμηση των συνυπόχρεων προσώπων στην παραπάνω εγκύκλιο είναι ενδεικτική αποδεικνύεται από το γεγονός ότι δεν περιλαμβάνεται σε αυτή η ευθύνη του αποκτώντος επιχείρηση κατά τις διατάξεις του άρθρου 479 του Αστικού Κώδικα. Ως εκ τούτου, απαιτείται ενδελεχής έρευνα για τον εντοπισμό των συνυπόχρεων προσώπων, όπου δε είναι απαραίτητο πρέπει να παρέχεται προς το δικαστικό τμήμα η βοήθεια του τομέα του φορολογικού ελέγχου.

Σημειώνεται ότι τα φυσικά πρόσωπα που έχουν αστική ευθύνη έναντι του Δημοσίου, ως συνυπόχρεα με τον πρωτοφειλέτη, έχουν και την ποινική ευθύνη του άρθρου 25 νόμου 1882/1990, όπως αυτό ισχύει σήμερα, λόγω μη καταβολής των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Ομως ποινική ευθύνη, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές λόγω μη καταβολής των ληξιπρόθεσμων οφειλών μπορεί να έχουν και άλλα πρόσωπα και μάλιστα για μεγαλύτερο εύρος οφειλών.

4. Είσπραξη πριν από τη λήψη αναγκαστικών μέτρων. Το Γραφείο Είσπραξης Ληξιπρόθεσμων Οφειλών, με σωστή γραπτή, τηλεφωνική ή προφορική επικοινωνία με τους οφειλέτες ή τα συνυπόχρεα πρόσωπα, μόλις η οφειλή καταστεί ληξιπρόθεσμη ή και σε μεταγενέστερο στάδιο, πρέπει να καταβάλλει προσπάθεια είσπραξής της πριν από τη λήψη μέτρων είσπραξης.

5. Εξυπηρέτηση - διευκόλυνση οφειλετών.

5.1. Χορήγηση διευκολύνσεων. Σε όσους οφειλέτες (ή συνυπόχρεα πρόσωπα) επικαλούνται πρόσκαιρη αδυναμία άμεσης εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους να τους χορηγείτε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 13 - 21 του Ν. 2648/1998.

5.2. Αριθμός δόσεων με αντικειμενικά κριτήρια. Οι διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής χορηγούνται αντικειμενικά με βάση τα κριτήρια και τους συντελεστές βαρύτητας των άρθρων 16 και 17 του Ν. 2648/1998 (ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων της κάθε διευκόλυνσης εξαρτάται από το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων).

5.3. Αρμόδια όργανα για τη χορήγηση της διευκόλυνσης. Αρμόδια όργανα για τη χορήγηση της διευκόλυνσης είναι: α) ο προϊστάμενος της ΔΟΥ για βασικές οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ. β) ο προϊστάμενος της ΔΟΥ μετά από γνώμη του υποδιευθυντή (φορολογικών διαδικασιών) και του προϊσταμένου του δικαστικού τμήματος (ή του αναπληρωτή προϊσταμένου και του υπευθύνου του δικαστικού γραφείου για τις ΔΟΥ Β' τάξεως) για βασικές οφειλές άνω των 200.000 ευρώ και μέχρι 600.000 ευρώ. γ) ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών μετά από γνωμοδότηση της Επιτροπής Παροχής Διευκολύνσεων (άρθρου 15 Ν. 2648/1998) για βασικές οφειλές άνω των 600.000 ευρώ.

5.4. Πόσες φορές χορηγείται διευκόλυνση για την ίδια οφειλή. Για την ίδια οφειλή μπορεί να χορηγηθούν μέχρι τρεις διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής, η πρώτη και η δεύτερη σύμφωνα με το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων και η τρίτη με δόσεις όσες οι υπόλοιπες της δεύτερης.

5.5. Αυξημένο ποσό πρώτης δόσης. Σε συγκεκριμένες περιπτώσεις η πρώτη δόση μπορεί να είναι αυξημένη ανάλογα με την αιτία που ζητείται η διευκόλυνση, όπως διευκόλυνση για αναστολή εκτέλεσης αναγκαστικού μέτρου ή δικαστικού μέτρου ή για χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ή για θεώρηση στοιχείων.

5.6. Επανεξέταση αιτήματος για αύξηση του αριθμού των δόσεων. Οφειλέτης που για πραγματικούς λόγους αδυνατεί να συμμορφώνεται στις μηνιαίες δόσεις που του χορηγήθηκαν μπορεί να ζητήσει άπαξ επανεξέταση για αύξηση του αριθμού των δόσεων κατά τη διάρκεια της πρώτης ή της δεύτερης διευκόλυνσης, εφόσον καταβάλει τουλάχιστον την πρώτη δόση της αρχικής διευκόλυνσης. Το αίτημα αυτό εξετάζεται από την Επιτροπή του άρθρου 15 Ν. 2648/1998, ανεξαρτήτως ύψους οφειλής για την οποία ζητείται επανεξέταση και πρέπει να υποβληθεί μέσα σε δύο μήνες από την τελευταία εμπρόθεσμη πληρωμή δόσης της αρχικής διευκόλυνσης.

5.7. Παράβολο για εξέταση της αίτησης. Για την εξέταση της αίτησης διευκόλυνσης από κάθε αρμόδιο όργανο απαιτείται η καταβολή παραβόλου υπέρ του Δημοσίου ποσοστού πέντε τοις χιλίοις επί της βασικής οφειλής που ζητείται διευκόλυνση, που δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των εννιακοσίων (900) ευρώ. Για την εξέταση της αίτησης επανεξέτασης δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου, εκτός κι αν υπάρχουν στην επανεξέταση οφειλές που εξετάζονται για πρώτη φορά, οπότε καταβάλλεται παράβολο μόνο για το τμήμα των οφειλών αυτών.

5.8. Διατάξεις διευκολύνσεων. Οι διατάξεις για τις διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής περιέχονται στα άρθρα 13-21 του νόμου 2648/1998 όπως αυτά ισχύουν σήμερα και επισυνάπτονται στην παρούσα ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ'.

5.9. Ρύθμιση χρεών πτωχών οφειλετών. Να στείλετε γραπτή ειδοποίηση σε όλους τους πτωχούς οφειλέτες της ΔΟΥ σας που δεν έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους προς το Δημόσιο και να τους ενημερώσετε ότι έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν ευνοϊκό εξωπτωχευτικό συμβιβασμό των χρεών τους, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην ΠΟΛ. 1118/13.11.2003.

5.10. Πληρωμή με τραπεζικές πιστωτικές κάρτες. Να μεριμνήσετε για τη σωστή λειτουργία του εγκατεστημένου μηχανήματος P.O.S. (πληρωμή με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες) και τη σωστή πληροφόρηση των οφειλετών για τη συγκεκριμένη διαδικασία πληρωμής χωρίς μεταφορά μετρητών ή κατάθεση επιταγών (αφορά κυρίως πληρωμές μικρών και μεσαίων οφειλών), αλλά και για την εκμάθηση της χρήσης του συστήματος αυτού τουλάχιστον από δύο υπαλλήλους της υπηρεσίας σας, πέραν του διαχειριστή ή του ταμία.

6. Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας.

6.1. Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας. Να διευκολύνετε τους οφειλέτες και να τους χορηγείτε αποδεικτικό ενημερότητας εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 26 του Ν. 1882/1990 όπως αυτό ισχύει σήμερα.

6.2. Ποιος θεωρείται ενήμερος για χορήγηση αποδεικτικού. Ενήμερος για χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας είναι σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις όποιος: α) έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του περί υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και δηλώσεων απόδοσης φόρου προστιθέμενης αξίας.

β) έχει εξοφλήσει ή τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο (με αναστολή είσπραξης που έχει χορηγηθεί από το δικαστήριο ή με διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, που έχει χορηγηθεί από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα ή με νομοθετική ρύθμιση), τις μέχρι τη χρονολογία έκδοσης του αποδεικτικού βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές του προς το Δημόσιο, ή έχει καταθέσει εγγυητική επιστολή τράπεζας ή άλλου πιστωτικού ιδρύματος, η οποία διασφαλίζει την καταβολή της οφειλής μαζί με τις προσαυξήσεις της (διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 29 του ν. 3296/2004 - ΦΕΚ 253 Α΄/2004).

γ) δεν έχει δέσμευση περί μη χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας για άλλο λόγο, όπως λήψη μέτρων σε βάρος του για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου (άρθρο 14 ν. 2523/1997), οπότε δεν χορηγείται ΑΦΕ για μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εντολή μη χορήγησής του από τελωνείο λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών προς αυτό, εντολή μη χορήγησης από Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.λπ.

6.3. Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου. Να προβαίνετε σε σωστή χρήση και όχι κατάχρηση της δυνατότητας που σας παρέχεται από τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 12 του άρθρου 46 του Ν. 3220/2004 για μη χορήγηση Α.Φ.Ε. για μεταβίβαση ακινήτου, στη περίπτωση που έχει χορηγηθεί αναστολή στο πλαίσιο άσκησης προσφυγής ή ανακοπής, διευκολύνοντας όμως κάθε φορά τον οφειλέτη, εφόσον διαπιστώνετε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις της ίδιας παραγράφου, όπως αυτή συμπληρώθηκε με τις διατάξεις της παρ. 2 του αρ. 29 του Ν. 3296/2004, ήτοι τα εναπομένοντα ακίνητα διασφαλίζουν με την καθαρή τους αξία το σύνολο της αμφισβητούμενης οφειλής. Την ίδια έρευνα πρέπει να πραγματοποιείτε και στην περίπτωση που δεν υφίσταται αναστολή, ο οφειλέτης συμμορφώνεται σε χορηγηθείσα διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή ρύθμιση, ζητά όμως αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου.

6.4. Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων. Στην περίπτωση που, μετά από συμμόρφωση σε ρύθμιση ή διευκόλυνση, χορηγείτε αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη απαιτήσεων από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, να ορίζετε, κατά την κρίση σας, ποσοστό παρακράτησης της εισπραττόμενης απαίτησης, το οποίο όμως πρέπει να είναι ανάλογο του ύψους της οφειλής και της εισπραττόμενης κάθε φορά απαίτησης, ώστε να μπορεί ο οφειλέτης σας να ανταποκρίνεται και στις λοιπές υποχρεώσεις του. Αν όμως οι απαιτήσεις του οφειλέτη είναι κατά του Δημοσίου (με τη στενή έννοια) , τότε αυτές συμψηφίζονται κατά τις διατάξεις του άρθρου 83 μέχρι του ποσού της οφειλής, οι δε προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής αυτής υπολογίζονται μέχρι το χρονικό σημείο συνάντησης των αμοιβαίων απαιτήσεων.

6.5. Διατάξεις. Το κείμενο του άρθρου 26 ν.1882/1990, όπως αυτό ισχύει σήμερα, καθώς και της ΑΥΟ 1109793/6134-11/0016/24-11-1999 (ΦΕΚ 2134 Β') όπως αυτή έχει τροποποιηθεί ή συμπληρωθεί μεταγενέστερα και ισχύει σήμερα, επισυνάπτονται στην παρούσα ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Δ'.

7. Λήψη μέτρων.

7.1. Αμεση λήψη μέτρων. Να προβαίνετε στην άμεση λήψη των αναγκαίων αναγκαστικών μέτρων είσπραξης σε βάρος των οφειλετών που δεν πληρώνουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη τους ή δεν συμμορφώνονται στις διευκολύνσεις τμηματικής καταβολής ή στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Επισημαίνεται όμως ότι σε κάθε περίπτωση λήψης αναγκαστικού μέτρου είσπραξης σε βάρος οφειλέτη ή συνυπόχρεου προσώπου θα γίνεται γραπτή ενημέρωση πριν τη λήψη αυτού και θα παρέχετε εύλογο αλλά ακριβώς καθορισμένο χρονικό διάστημα για την τακτοποίηση της οφειλής (ειδοποίηση προ κατάσχεσης, προ πλειστηριασμού, προ ποινικής δίωξης κ.λπ.).

7.2. Αντικειμενικότητα στη λήψη μέτρων είσπραξης και αποδοτικότητα αυτών. Η λήψη των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης πρέπει να γίνεται χωρίς διακρίσεις. Τα κριτήρια για τη λήψη των μέτρων πρέπει να είναι απολύτως αντικειμενικά, ήτοι να σχετίζονται με το ύψος της οφειλής ή την παλαιότητα αυτής ή το είδος αυτής και ποτέ επιλεκτικά (να μη σχετίζονται με το πρόσωπο του οφειλέτη). Οσον αφορά στην αποδοτικότητα των αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, πρέπει τα μέτρα που θα λαμβάνονται να επιφέρουν άμεση είσπραξη της οφειλής και όχι απλώς να λαμβάνονται μέτρα μόνο για τη διακοπή ή αναστολή της παραγραφής. Επίσης, πρέπει τα μέτρα αυτά να έχουν το μικρότερο δυνατό κόστος για τον οφειλέτη και κατά επέκταση για το Δημόσιο. Ακολουθούν ενδεικτικά παραδείγματα λήψης μέτρων σύμφωνα με τα παραπάνω: α) Για μικρού ύψους οφειλές επιλέγεται η κατάσχεση στα χέρια τρίτων αντί της κατάσχεσης ή του πλειστηριασμού ακινήτων σημαντικής αξίας. β) Επί πολλών ακινήτων, παραγγελία κατάσχεσης εκδίδεται σε βάρος ακινήτου ελεύθερου βαρών, του οποίου η αξία είναι μεν μεγαλύτερη της οφειλής, όχι όμως πολλαπλάσια αυτής, ενέργεια που εδράζεται στην αρχή της αναλογικότητας. γ) Επειδή η κατάσχεση πρέπει να γίνεται με στόχο, όχι μόνο τη διακοπή της παραγραφής αλλά κυρίως για να επιφέρει άμεση είσπραξη το προς κατάσχεση ακίνητο πρέπει να επιλέγεται ώστε σε περίπτωση που ο οφειλέτης εξακολουθεί να μη συμμορφώνεται να υπάρχει δυνατότητα άμεσης έκδοσης προγράμματος πλειστηριασμού (εντός των προθεσμιών που ορίζονται από τις σχετικές διατάξεις). δ) Επί κατάσχεσης ακινήτων τα οποία αποφέρουν εισόδημα από μισθώματα γίνεται ταυτόχρονα και κατάσχεση των μισθωμάτων στα χέρια του ενοικιαστή (στο σύνολό τους ή κατά ποσοστό αυτών), ώστε να υπάρχει άμεση είσπραξη της οφειλής. ε) Επί οφειλετών επιτηδευματιών (φυσικών ή νομικών προσώπων) να επιλέγεται η κατάσχεση απαιτήσεών τους στα χέρια τρίτων, όπως κατάσχεση των απαιτήσεων στα χέρια πελατών της επιχείρησης, εφόσον αυτές αποδεικνύονται από τα βιβλία της επιχείρησης ή από άλλη αιτία (συμβάσεις, εκχωρήσεις κ.λπ.). Για τον εντοπισμό των απαιτήσεων αυτών θα πρέπει να διεξάγεται ενδελεχής έρευνα και να παρέχεται, όπου αυτό είναι απαραίτητο, η βοήθεια του φορολογικού ελέγχου για τον εντοπισμό τους. στ) Στους κατά επανάληψη μη συνεπείς οφειλέτες μπορεί να περιλαμβάνονται, μεταξύ των μέτρων είσπραξης, η κατάσχεση στα χέρια πιστωτικών ιδρυμάτων καθώς και η κατάσχεση απαιτήσεων κατά άρθρο 31 του ΚΕΔΕ με τους περιορισμούς όμως του άρθρου αυτού, όπως η μη κατάσχεση μισθού ή σύνταξης που είναι κατώτερη των 1.000 ευρώ ανά μήνα. Για τις συγκεκριμένες κατασχέσεις δεν απαιτείται η προηγούμενη ενημέρωση του οφειλέτη.

7.3. Αίτηση για ποινική δίωξη λόγω μη καταβολής των ληξιπροθέσμων. Υποχρεωτική από το νόμο για όλους τους οφειλέτες άνω των 10.000 ευρώ είναι η υποβολή αίτησης στον αρμόδιο εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης λόγω μη καταβολής των ληξιπρόθεσμων οφειλών μέσα στο διάστημα που ορίζεται στις διατάξεις του άρθρου 25 Ν. 1882/ 1990, όπως αυτό ισχύει σήμερα. Πρέπει να επισημαίνεται όμως στους οφειλέτες ότι η διαδικασία της ποινικής δίωξης αναστέλλεται αν συμμορφώνονται σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής της οφειλής τους ή σε ρύθμιση.

8. Λήψη μέτρων για μη ληξιπρόθεσμα χρέη. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως βεβαίωση μεγάλου ύψους οφειλής σε σχέση με την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη, κίνδυνος ζημίας του Δημοσίου από τη μη άμεση διασφάλιση της οφειλής κ.λπ., πρέπει να ενεργοποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 8 του ΚΕΔΕ (λήψη μέτρων για μη ληξιπρόθεσμα χρέη) με προτίμηση την εγγραφή υποθήκης σε ακίνητο ελεύθερο βαρών.

9. Οδηγίες για τη λήψη μέτρων είσπραξης. Οδηγίες για τη λήψη μέτρων είσπραξης έχουν δοθεί κατά διαστήματα με εγκυκλίους τις οποίες πρέπει να εφαρμόζετε. Χρήσιμο βοήθημα για τη λήψη μέτρων, αναγκαστικών ή δικαστικών για τα ληξιπρόθεσμα χρέη, διασφαλιστικών για μη ληξιπρόθεσμα χρέη κ.λπ., αποτελεί το βιβλίο «Ανάλυση διατάξεων του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων» ISBN 978-960-7873-10-1, που εκδόθηκε από τη ΣΕΥΟΟ το 2008 και σας έχει διανεμηθεί.

10. Εσωτερικές διαδικασίες.

10.1. Ειδική παρακολούθηση οφειλετών άνω των 50.000 ευρώ.

Οι προϊστάμενοι των ΔΟΥ να παρακολουθήσετε προσωπικά με τη χρέωση σε συγκεκριμένους υπαλλήλους (όχι μόνο του δικαστικού τμήματος), υποθέσεις οφειλετών άνω των 50.000 ευρώ, οι οποίοι θα ερευνήσουν για τον εντοπισμό περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και των συνυπόχρεων προσώπων ή απαιτήσεών τους κατά του Δημοσίου ή τρίτων και θα σας ενημερώνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα για την πορεία είσπραξης της οφειλής του κάθε οφειλέτη χωριστά.

10.2. Ερευνα για τους πίνακες κατάταξης. Ο προϊστάμενος του δικαστικού τμήματος να ελέγξει όλες τις περιπτώσεις αναγκαστικών πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων οφειλετών, που επισπεύστηκαν από το Δημόσιο ή τρίτους, για τους οποίους έχετε αναγγελθεί, προκειμένου να διαπιστωθεί αν οι σχετικοί πίνακες κατάταξης έχουν τελεσιδικήσει, ώστε να εισπραχθούν άμεσα τα ποσά για τα οποία έχει καταταγεί το Δημόσιο. Επίσης, ο ίδιος προϊστάμενος να εξετάσει τη δυνατότητα αναζήτησης των ποσών που έχει καταταγεί το Δημόσιο και πριν την τελεσιδικία των πινάκων κατάταξης (σχετικές εγκύκλιες ΠΟΛ. 1382/2004 και ΠΟΛ. 1071/8.7.2004).

10.3. Αναγγελία για χρέη πτωχών οφειλετών. Για τους πτωχούς οφειλέτες να ελεγχθεί από τον προϊστάμενο του δικαστικού τμήματος, εάν υπάρχουν οφειλές για τις οποίες δεν έχει γίνει αναγγελία στο σύνδικο της πτώχευσης και στο Γραμματέα Πρωτοδικών και ελλείψει συνδίκου στο Γραμματέα Πρωτοδικών ή τον εκκαθαριστή επιχείρησης και να γίνουν άμεσα οι σχετικές αναγγελίες, αλλά και να ερευνηθούν οι περιπτώσεις που έχει γίνει εκποίηση περιουσιακών στοιχείων από το σύνδικο ή τον εκκαθαριστή και εάν το Δημόσιο έχει καταταγεί, ώστε να αναζητηθεί το προϊόν της κατάταξης. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται ως προς τον έλεγχο της πορείας των πτωχεύσεων για να αποφευχθεί ο κίνδυνος παραγραφών, όπως με την ολοκλήρωση του πτωχευτικού συμβιβασμού, την ανάκληση της πτωχευτικής απόφασης κ.λπ.

10.4. Οφειλές από δάνεια που είχαν χορηγηθεί με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για οφειλές από δάνεια που είχαν χορηγηθεί με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου (βεβαιωμένα στο λογαριασμό ΚΑΧΚΕΕΔ) που πρέπει να αναζητηθούν και να ελεγχθούν οι συμβάσεις χορήγησής τους, ώστε να εντοπιστούν τυχόν συνεγγυητές των δανείων ή εμπράγματες ασφάλειες επί των δανείων αυτών. Σχετικές οδηγίες για το θέμα αυτό έχουν δοθεί με την εγκύκλιο 1002272/174-24/0016/10.1.2006.

10.5. Οφειλές από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Ειδικά για οφειλές από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων δεν θα λαμβάνονται μέτρα σε βάρος του συζύγου στο όνομα του οποίου έχει βεβαιωθεί ο φόρος παρά μόνο μετά το διαχωρισμό της οφειλής, σύμφωνα με τα στοιχεία του τμήματος εισοδήματος, ώστε τα μέτρα να λαμβάνονται σε βάρος του προσώπου και της περιουσίας του πράγματι υπόχρεου. Επίσης από το ίδιο αρχείο να γίνεται έρευνα στις υποβαλλόμενες δηλώσεις και λοιπά συνυποβαλλόμενα ή αυτοτελώς υποβαλλόμενα έντυπα για τον εντοπισμό εισοδημάτων ή περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών που θα σας βοηθήσουν στη λήψη μέτρων για την είσπραξη ή διασφάλιση της οφειλής όχι μόνο από φόρο εισοδήματος αλλά και από οποιαδήποτε άλλη αιτία.

10.6. Αμοιβαία συνδρομή στην είσπραξη. Να ενεργοποιήσετε, όπου κρίνετε απαραίτητο, την αμοιβαία συνδρομή στην είσπραξη, μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας 2002/94, που ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία ως άρθρο 13 Ν. 3052/2002 (ΦΕΚ 221/Α) και ΑΥΟΟ Τ. 3383/243/Α0019/22.7.2003 (ΦΕΚ 1068/Β'). Στην αμοιβαία συνδρομή η Ελλάδα ως αιτούσα αρχή μπορεί να ζητήσει από άλλο κράτος-μέλος (αρμόδια Αρχή) ενέργειες όπως αίτηση πληροφοριών, αίτηση κοινοποίησης, αίτηση είσπραξης ή λήψης εξασφαλιστικών μέτρων, για οφειλές υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, κυρίως από φόρους εισοδήματος, περιουσίας, ΦΠΑ και ΦΚΕ.

Σχετικές οδηγίες ως προς το θέμα αυτό παρασχέθηκαν στις ΔΟΥ με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1117/10.11.2004 (το κείμενο της οποίας επισυνάπτεται ως ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ε').

11. Αξιοποίηση της βοήθειας του τομέα του φορολογικού ελέγχου προς τον τομέα είσπραξης. Να αξιοποιήσετε πλήρως τη βοήθεια του τομέα του φορολογικού ελέγχου της υπηρεσίας σας προς τον τομέα της είσπραξης των εσόδων (έχει θεσμοθετηθεί με τις διατάξεις του Π.Δ. 2/1999, απόσπασμα του οποίου επισυνάπτεται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α' της παρούσας) με τις παρακάτω ενέργειες:

11.1. Πριν από την έναρξη του προσωρινού ή τακτικού φορολογικού ελέγχου ο αρμόδιος ελεγκτής, μεταξύ των στοιχείων του φακέλου της υπόθεσης, συμπεριλαμβάνει και σημείωμα του δικαστικού τμήματος της αρμόδιας ΔΟΥ για το ύψος των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων χρεών του ελεγχόμενου ή αντίγραφο της εικόνας των οφειλών του, όπως αυτό εκτυπώνεται από το μηχανογραφικό σύστημα, με την προϋπόθεση ότι θα συμπληρώνονται και οι τυχόν οφειλές του σε άλλες ΔΟΥ, πέραν της αρμόδιας για τη φορολογία εισοδήματος, το οποίο θα παραλαμβάνει σε δύο αντίγραφα.

11.2. Με βάση το σημείωμα αυτό θα υπενθυμίζει στον ελεγχόμενο τις βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές του, παραδίδοντάς του το ένα αντίγραφο του σημειώματος και θα τον ενημερώνει να προβεί στην τακτοποίησή τους εντός του εύλογου και συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος που θα έχει οριστεί από το δικαστικό τμήμα της ΔΟΥ με επισημείωση επί του σημειώματος αυτού. Το σημείωμα αυτό δεν θα παραδίδεται στον ελεγχόμενο, αλλά θα παραμένει στο φάκελο του ελέγχου μόνο στην περίπτωση που το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών έχει υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ή σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, ο δε φορολογούμενος συμμορφώνεται απόλυτα σε αυτές.

11.3. Ο ελεγκτής θα ερευνά και θα εντοπίζει με βάση όλα τα διαθέσιμα σε αυτόν στοιχεία (βιβλία επιχείρησης, υποβληθείσες δηλώσεις κ.λπ.) τις τυχόν απαιτήσεις του οφειλέτη ελεγχόμενου προς τρίτα πρόσωπα ή προς το Δημόσιο ή προς επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα ή πρόσωπα στα οποία έχει χορηγήσει δάνεια και θα συμπληρώνει το σχετικό πίνακα του κατά περίπτωση οικείου ειδικού εντύπου πληροφοριών περιουσιακών στοιχείων (φυσικών ή νομικών προσώπων) από τα επισυναπτόμενα στην παρούσα υποδείγματα των εντύπων αυτών, τα οποία και προβλέπονται από το Π.Δ. 2/1999.

11.4. Περαιτέρω, εφόσον ο ελεγκτής δεν εντοπίσει καθόλου τέτοιες απαιτήσεις ή εντοπίσει απαιτήσεις που όμως δεν υπερβαίνουν το ύψος των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών του ελεγχόμενου, θα συμπληρώνει με σχολαστικότητα, κατά το δυνατόν πληρέστερα και με βάση πάντα τα διαθέσιμα σ' αυτόν στοιχεία στο πλαίσιο του ελέγχου που διενεργεί, το παραπάνω ειδικό έντυπο και σε όλους τους υπόλοιπους πίνακες και ενδείξεις (διαφορετικά δεν θα συμπληρώνονται οι υπόλοιποι πίνακες και ενδείξεις). Ειδικότερα ως προς την αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων θα αναγράφεται η κατά εκτίμηση αξία αυτών, προσεγγίζοντας την πραγματική τρέχουσα (εμπορική) αξία.

11.5. Στη συνέχεια το έντυπο αυτό θα υπογράφεται από τον ελεγκτή και θα παραδίδεται εντός πέντε ημερών από την έναρξη του ελέγχου στον επόπτη ελέγχου για υπογραφή και απ' αυτόν θα παραδίδεται αμέσως στο δικαστικό τμήμα για τις περαιτέρω ενέργειές του.

11.6. Τα παραπάνω ειδικά έντυπα θα συμπληρώνονται υποχρεωτικά σε όλους τους πίνακες και τις ενδείξεις τους, όταν: α) υφίστανται βεβαιωμένα και ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 20.000 ευρώ (βασική βεβαιωμένη οφειλή), που δεν έχουν υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή σε νομοθετική ρύθμιση ή, αν είχαν υπαχθεί ο οφειλέτης την έχει απολέσει λόγω μη συμμόρφωσης. β) υφίστανται βεβαιωμένα ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 70.000 ευρώ (βασική βεβαιωμένη οφειλή) ανεξάρτητα από το αν ο οφειλέτης έχει υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή σε νομοθετική ρύθμιση και ανεξάρτητα από το αν συμμορφώνεται σ' αυτή. γ) Σε περίπτωση μη ύπαρξης βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών ή ύπαρξης μικρότερων από τα παραπάνω όρια, όμως με το πέρας του ελέγχου, διαπιστώνεται ότι τα τελικά συνολικά ποσά κύριων φόρων, πρόσθετων φόρων, τελών και εισφορών, για όλες τις ελεγχθείσες χρήσεις πριν το συμβιβασμό υπερβαίνουν τα 150.000 ευρώ.

Στην τελευταία αυτή (γ) περίπτωση, τα πιο πάνω ειδικά έντυπα επισυνάπτονται στην οικεία έκθεση ελέγχου φορολογίας εισοδήματος, αντίγραφο δε αυτών παραδίδεται στο δικαστικό τμήμα της ΔΟΥ ή εφόσον η ταμειακή βεβαίωση ενεργείται σε άλλη ΔΟΥ αποστέλλεται στο δικαστικό τμήμα της ΔΟΥ αυτής.

11.7. Η περίπτωση ύπαρξης βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων χρεών άνω των 50.000 ευρώ (βασική βεβαιωμένη οφειλή) που δεν έχουν υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή σε νομοθετική ρύθμιση ή έχουν υπαχθεί και ο οφειλέτης απώλεσε το ευεργέτημα αυτών, θα αποτελεί κριτήριο για την άμεση έκδοση εντολής προσωρινού ή προληπτικού ελέγχου κατά περίπτωση.

11.8. Κατά τη διενέργεια του φορολογικού ελέγχου θα εντοπίζονται, για τις παραβάσεις ή τις φορολογικές διαφορές που προκύπτουν, και τα συνυπόχρεα με τον πρωτοφειλέτη πρόσωπα, όπως αυτά ενδεικτικά αναφέρονται στην εγκύκλιο ΠΟΛ. 1103/12.10.2004 και τα οποία στη συνέχεια θα αναγράφονται υποχρεωτικά στους χρηματικούς καταλόγους βεβαίωσης των οφειλών.

11.9. Ολα τα παραπάνω της ενότητας 11 εφαρμόζονται υποχρεωτικά και στους προσωρινούς και τακτικούς φορολογικούς ελέγχους που διενεργούνται από τα ΔΕΚ και ΠΕΚ.

11.10. Οι προϊστάμενοι των Ελεγκτικών Κέντρων να ενημερώσουν σχετικά τα στελέχη των υπηρεσιών τους προκειμένου να εφαρμόζουν όσα ορίζονται παραπάνω, ώστε να μη συσσωρεύονται βεβαιωμένα ληξιπρόθεσμα χρέη τα οποία δεν εισπράττονται έγκαιρα και μεταφέρονται κάθε φορά από το προηγούμενο έτος στο επόμενο ή καθίστανται ανεπίδεκτα είσπραξης αμέσως μετά τη βεβαίωσή τους.

12 . Γενικά

12.1. Στην απόδοση των μέτρων είσπραξης των εσόδων που δεν καταβάλλονται εμπρόθεσμα (ληξιπρόθεσμα χρέη) συμβάλλει σημαντικά η ορθότητα σύνταξης (από τη βεβαιούσα Αρχή) των νόμιμων τίτλων είσπραξης. Επίσης συμβάλλει θετικά στην άμεση είσπραξη η αναγραφή στους χρηματικούς καταλόγους εκτός των πρωτοφειλετών και των συνυπόχρεων προσώπων (των προσώπων που ευθύνονται με την προσωπική τους περιουσία για την πληρωμή ολόκληρου ή μέρους του εσόδου που προσδιορίζεται στο νόμιμο τίτλο είσπραξης), που συντάσσονται από τη βεβαιούσα Αρχή και αποστέλλονται στο τμήμα Εσόδων της αρμόδιας ΔΟΥ. Η ανωτέρω διαδικασία, ενώ ορίζεται ρητά στο άρθρο 55 του Π.Δ. 16/89 (ΦΕΚ 6 Α/1989 Κανονισμός Λειτουργίας των ΔΟΥ) δεν τηρείται πάντοτε από τις βεβαιούσες Αρχές (ενώ είναι σχετικά εύκολο να εξευρεθούν τα συνυπόχρεα πρόσωπα κατά το χρόνο του ελέγχου ή της σύνταξης των χρηματικών καταλόγων), με αποτέλεσμα να παρέρχεται μεγάλο χρονικό διάστημα μέχρι να κινηθεί η διαδικασία για τη λήψη μέτρων είσπραξης σε βάρος τους (δεν δεσμεύεται ούτε η χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ) και να μεταφέρεται η ευθύνη της έρευνας για την ανεύρεση των συνυπόχρεων προσώπων στα δικαστικά τμήματα των ΔΟΥ. Πολλές οφειλές από φορολογικά έσοδα δεν θα είχαν καταστεί επισφαλείς ή ανεπίδεκτες είσπραξης αν είχε γίνει εξ αρχής ο εντοπισμός και η αναγραφή των στοιχείων των συνυπόχρεων προσώπων (ιδίως οφειλές Α.Ε., ΕΠΕ, Ο.Ε., Κοινοπραξιών κ.λπ.).

Δεδομένου ότι το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών που υφίσταται σήμερα στις ΔΟΥ από φορολογικά έσοδα είναι αρκετά σημαντικό και αυξάνεται κάθε χρόνο, απαιτείται να καταβληθεί από τις υπηρεσίες σας κάθε δυνατή προσπάθεια για ορθή σύνταξη των χρηματικών καταλόγων, αλλά και να παρασχεθεί κάθε βοήθεια στα δικαστικά τμήματα των ΔΟΥ για έρευνα προς εντοπισμό συνυπόχρεων προσώπων στις ήδη ληξιπρόθεσμες οφειλές.

12.2.

Τα παραπάνω θα παρακολουθούνται από τους αρμόδιους Οικονομικούς Επιθεωρητές και θα αξιολογείται η επιμέρους λειτουργία και αποδοτικότητα των Γραφείων Είσπραξης Ληξιπρόθεσμων Οφειλών κατά την ετήσια επιθεώρηση της ΔΟΥ.

Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην παρακολούθηση των ΔΟΥ με μεγάλο εισπράξιμο υπόλοιπο ληξιπρόθεσμων οφειλών, για τις οποίες η παρακολούθηση της σωστής λειτουργίας των Γραφείων Είσπραξης Ληξιπροθέσμων Οφειλών θα γίνεται κατά τακτά χρονικά διαστήματα τόσο από την οικονομική Επιθεώρηση όσο και από την Κ.Υ.


Σάββατο 5 Σεπτεμβρίου 2009


Η δημοσιονομική εκτροπή, η χαμηλή ανταγωνιστικότητα, οι αρνητικοί ρυθμοί ανάπτυξης και η βραδυφλεγής βόμβα του Ασφαλιστικού θα είναι οι πρωταγωνιστές των προβλημάτων της επόμενης μέρας των εκλογών, καθώς συντονισμένοι οι διεθνείς οργανισμοί καταγράφουν τη ραγδαία επιδείνωσή τους και ζητούν μέτρα για την αντιμετώπισή τους.

Ο Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής δεν είχε άδικο όταν, προκηρύσσοντας την Τετάρτη τις εκλογές, αναφέρθηκε στις μεγάλες προκλήσεις, τις οποίες σκόπευε να αντιμετωπίσει τα επόμενα δύο χρόνια. Αν ξεχάσουμε το αυτονόητο ερώτημα γιατί δεν τις αντιμετώπισε έως τώρα, η διαπίστωσή του είναι σωστή: το δημοσιονομικό πρόβλημα, όπως διαμορφώνεται από τη μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή και τη σπατάλη, και η χαμηλή ανταγωνιστικότητα της χώρας που επιβάλλει διαρθρωτικές αλλαγές αποτελούν πράγματι δύο μεγάλες πληγές. Αυτές και ακόμη μερικές, το τεράστιο δημόσιο χρέος, ο υπερδανεισμός των νοικοκυριών, η βραδυφλεγής βόμβα του Ασφαλιστικού, φυσικά η ανάπτυξη που υποχωρεί και η ανεργία που ανεβαίνει, είναι σύμφωνα και με τις διαπιστώσεις των διεθνών οργανισμών οι μεγάλες προκλήσεις για την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές.

Όλα πήγαν χειρότερα
Ενώ όμως είχε δίκιο ο Πρωθυπουργός στον εντοπισμό των προβλημάτων, αυτή η κυβέρνηση δικαιούται λιγότερο από οποιονδήποτε άλλο να προτείνει μέτρα πολιτικής για την αντιμετώπισή τους. Τα προηγούμενα χρόνια, που η ίδια ασκούσε εξουσία, όχι μόνο δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος αλλά, αντίθετα, όλα πήγαν χειρότερα, παρά τις υποσχέσεις που είχαν δοθεί στις αρχές του 2004 και το φθινόπωρο του 2007. Η δημοσιονομική απογραφή, με την οποία άρχισε τη φιλόδοξη θητεία του ο τότε υπουργός Οικονομίας Γιώργος Αλογοσκούφης και η δημοσιονομική εξυγίανση που υποτίθεται ότι την ακολούθησε, αποδείχθηκε μια φούσκα που έσκασε στο πρόσωπο της ίδιας της κυβέρνησης. Το μόνο που πέτυχε ήταν να διασύρει τη χώρα και να αμφισβητηθεί η ένταξή της στην ΟΝΕ, ενώ έκτοτε είναι συνεχώς - με εξαίρεση μία χρονιά- σε καθεστώς υπερβολικού ελλείμματος και αναξιοπιστίας. Μετά την απογραφή, δεν έγινε σχεδόν τίποτα αξιομνημόνευτο, αν εξαιρέσει κανείς τη μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων που δεν απέδωσε κανένα επενδυτικό αποτέλεσμα και την ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ, που εξακολουθεί να είναι ένα αμφιλεγόμενο εγχείρημα.

Οι πληγές
Αντίθετα, συντηρήθηκαν και αναδείχθηκαν οι πληγές της οικονομίας.

1Το δημόσιο χρέος φούντωσε, ο δημόσιος δανεισμός φέτος εκτινάχθηκε στα ύψη και μαζί του και τα επιτόκια, αφού οι αγορές έδωσαν ψήφο δυσπιστίας στην ελληνική οικονομία. Μέσα σε 6 χρόνια το δημόσιο χρέος, αντί να μειωθεί, αυξήθηκε κατά 5,4% του ΑΕΠ ή κατά 80 δισ. ευρώ. Το επιτόκιο δανεισμού έφτασε στις αρχές του χρόνου να ξεπερνά κατά 3% το αντίστοιχο γερμανικό, όταν το 2003 ήταν περίπου στα ίδια επίπεδα.

2Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, παρά τις αντιδράσεις που προκάλεσε, δεν έπεισε ότι μπορεί να δώσει λύση στο μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόβλημα. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα έχει το υψηλότερο μακροπρόθεσμο κόστος λόγω γήρατος στην ευρωζώνη. Οι συντάξεις θα απορροφούν το 15,9% του ΑΕΠ το 2060.

Ε.Ε. και διεθνείς οργανισμοί συμφωνούν πως η κρίση έχει αναδείξει τα χρόνια προβλήματα της ελληνικής οικονομίας και ζητούν άμεσα μέτρα
3Τα εισοδήματα των νοικοκυριών κινδυνεύουν και ο δανεισμός που εκτινάχθηκε στα ύψη τα προηγούμενα χρόνια έχει εξελιχθεί σε βρόχο για πολλά εξ αυτών. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το χρέος των νοικοκυριών ανέβηκε από το 23,5% του ΑΕΠ στο 48,4% του ΑΕΠ σε 6 χρόνια. Τα δάνεια σε καθυστέρηση υπολογίζεται να φτάσουν το 8,5% φέτος από 5% τον περασμένο Δεκέμβριο.

4Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας υποχώρησε και το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών έφτασε σε πρωτοφανή ύψη, στο 9% του ΑΕΠ φέτος, το μεγαλύτερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η Ελλάδα, επισημαίνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, βρίσκεται στην προτελευταία θέση μεταξύ των κρατών της ευρωζώνης σε ό,τι αφορά τους λεγόμενους στόχους της Λισαβώνας, για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 5Μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο έφθασε - με καθυστέρηση 6 μηνών σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, κάτι που επίσης δεν μπόρεσε να προβλέψει η κυβέρνηση- η διεθνής κρίση στο ελληνικό έδαφος. Η ανάπτυξη πλέον κινείται αρνητικά και η ανεργία ανεβαίνει. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα διαμορφωθεί φέτος στο-0,9% από 5,6% που ήταν το 2003. Η ανεργία εκτιμάται ότι θα είναι 9,7%.

Η κρίση έδειξε τις αδυναμίες
Οι διεθνείς οργανισμοί συμφωνούν πως η κρίση έχει αναδείξει τα χρόνια προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Όταν η ανάπτυξη είναι υψηλή και υπάρχει ζήτηση για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σου από το εξωτερικό, όλα τα προβλήματα είναι ηπιότερα και μπορεί να αντιμετωπισθούν. Για παράδειγμα, κάποιοι φόροι θα εισπραχθούν, έστω κι αν υπάρχει φοροδιαφυγή. Με την κρίση, όμως, τα ταμεία αδειάζουν και η σύλληψη της φοροδιαφυγής καθίσταται ζήτημα πρώτης προτεραιότητας.

Αυτό που ανησυχεί τώρα τους οικονομολόγους είναι ο κίνδυνος- ακριβώς λόγω αυτών των διαρθρωτικών αδυναμιών- να μην επανέλθει η Ελλάδα από την ύφεση σε ρυθμούς υψηλής ανάπτυξης, αλλά να μείνει σε καθεστώς υποτονικής δραστηριότητας για πολλά χρόνια ακόμη. Κάτι τέτοιο θα είναι καταστροφικό, γιατί θα οδηγήσει σε συνολική επιδείνωση της εισοδηματικής θέσης όλων των Ελλήνων.

ΟΛΙΚΗ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΣΕ ΕΛΛΕΙΜΜΑ, ΧΡΕΟΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙ ΣΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Η οικονομία πληρώνει έξι χαμένα χρόνια

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=3&artid=4534761&ml=1

Βουτιά των εσόδων, άλμα των δαπανών

Εκτός ελέγχου βρίσκεται πλέον ο προϋπολογισμός, αφού το πρώτο εξάμηνο του έτους τα έσοδα παρουσίαζαν μείωση 3,3%, έναντι στόχου για αύξηση 14,7%, και οι δαπάνες σημείωναν αύξηση 22%, έναντι στόχου για αύξηση 9,7%. Το αποτέλεσμα ήταν, η μαύρη τρύπα της απόκλισης από τους στόχους να έχει φτάσει στα 5,4 δισ. ευρώ. Έτσι, στο τέλος του χρόνου το έλλειμμα προβλέπεται να κλείσει σε επίπεδα διπλάσια από τα προβλεφθέντα, δηλαδή μεταξύ 6% και 7% του ΑΕΠ, έναντι στόχου της κυβέρνησης για 3,7%.

Δεδομένου ότι η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς επιτήρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο υπουργός Οικονομίας κ. Γ. Παπαθανασίου ζήτησε την περασμένη Τετάρτη από τον Επίτροπο κ. Χ. Αλμούνια παράταση, για δύο χρόνια, της προθεσμίας που είχε η Ελλάδα (έως το τέλος του 2010) για να μειώσει το έλλειμμα κάτω από 3% του ΑΕΠ.

Το ΠΑΣΟΚ έχει ήδη εδώ και καιρό ταχθεί υπέρ της κατάρτισης ενός πολυετούς προγράμματος σταδιακής δημοσιονομικής προσαρμογής, ώστε να μειωθεί το έλλειμμα χωρίς να πληγεί ανεπανόρθωτα η ανάπτυξη.

Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2009

OIKONOMIA

Ευρωπαϊκός σκεπτικισμός για την ελληνική οικονομία

http://www.capital.gr/news.asp?id=807052
Του Γιώργου Ι. Δημητρομανωλάκη

Περισσότερο αισιόδοξοι ότι κάποιες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης θα καταφέρουν να εξέλθουν ταχύτερα από την κρίση σε σχέση με την Ελλάδα εμφανίζονται  πλέον πολλοί ξένοι θεσμικοί επενδυτές που έλαβαν μέρος στο συνέδριο της Deutsche Bank που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο τις προηγούμενες δυο ημέρες.

Το κλίμα που επεκράτησε μεταξύ των κορυφαίων στελεχών  πολλών τραπεζών και διεθνών funds που βρέθηκαν στο Λονδίνο τα τελευταία 24 ώρα ήταν, σύμφωνα με τους Έλληνες τραπεζίτες, σκεπτικισμός για την πορεία της οικονομίας της χώρας μας και για τις πρόωρες εκλογές.

Επεσήμαναν δηλαδή σε κατ΄ ιδίαν συζητήσεις τους ότι στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια δεν έγιναν σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές και πολύ περισσότερο τους τελευταίους 12 μήνες, από την ώρα δηλαδή που ξέσπασε η διεθνής χρηματοοικονομική κρίση.

Μάλιστα κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος που συνομίλησε με το Capital.gr ανέφερε ότι πολλοί θεσμικοί επενδυτές του εξέφρασαν την έκπληξη τους για την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών, την ώρα που η Ελλάδα ζητεί από τις Βρυξέλλες διετή παράταση για τη μείωση του ελλείμματος τη στιγμή μάλιστα που ήδη βρίσκεται στα επίπεδα του 6-6,5% και το δημόσιο χρέος έχει εκτιναχθεί στα ύψη. 

Οι ξένοι πλέον είναι επιφυλακτικοί κατά πόσο «η Ελλάδα θα καταφέρει σε σύντομο χρονικό διάστημα να βελτιώσει τα οικονομικά της μεγέθη και να μειώσει τα ελλείμματα της» ανέφεραν χαρακτηριστικά οι Έλληνες τραπεζίτες από το Λονδίνο με τους οποίους συνομίλησε το Capital.gr. 

Πάντως σε κάθε περίπτωση, όπως τουλάχιστον διαμηνύουν οι ίδιοι, το κλίμα για το ελληνικό χρηματιστήριο και ειδικά για τις τράπεζες ήταν θετικό.

Οι Έλληνες τραπεζίτες δέχτηκαν ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση των θυγατρικών τους στην ΝΑ Ευρώπη (τα σχετικά πάγια αντιστοιχούν πλέον σε περισσότερο από το 20% των ισολογισμών των μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών) ενώ οι ξένοι επικέντρωσαν το ενδιαφέρον τους και στις αυξημένες προβλέψεις για επισφάλειες που εκτιμάται ότι θα εγγράψουν στα αποτελέσματα του 2009.

Οι Έλληνες τραπεζίτες δέχτηκαν ακόμα ερωτήσεις που αφορούσαν το κρατικό πακέτο στήριξης των 28 δισ. ευρώ και κατά πόσο τα εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα επιστρέψουν την κρατική αρωγή στο κράτος.

Στο Λονδίνο παρευρέθησαν μεταξύ άλλων ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Νίκος Καραμούζης, ο CFO της Εθνικής Άνθιμος Θωμόπουλος, ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Αλέξανδρος Μάνος και ο Γενικός διευθυντής της Alpha Bank Μαρίνος Γιαννόπουλος.

Πέμπτη 3 Σεπτεμβρίου 2009

OIKONOMIA

S&P: Τους μεγαλύτερους κινδύνους στη Δ. Ευρώπη αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες

http://www.capital.gr/news.asp?Details=806541


ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 14:15

«Οι ελληνικές τράπεζες αντιμετωπίζουν τους μεγαλύτερους μακροπρόθεσμους κινδύνους στη Δυτική Ευρώπη», αναφέρει σε έκθεσή του με ημερομηνία 3 Σεπτεμβρίου ο οίκος Standard & Poor's.

«Παρά το γεγονός ότι οι ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες συνέβαλαν τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη των παραδοσιακών, αλλά και νέων δραστηριοτήτων των ελληνικών τραπεζών, πιστεύουμε ότι ο κλάδος υπολείπεται των αντίστοιχων δυτικοευρωπαϊκών σε όρους ισχύος και διαφοροποίησης», αναφέρει o αναλυτής Louigi Motti της S&P.

«Οι χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση στην ελληνική οικονομία παραμένει χαμηλότερη συγκριτικά με άλλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Ακόμη κι αν οι ελληνικές τράπεζες αναπτύχθηκαν ραγδαία, επεκτείνοντας τα προσφερόμενα προϊόντα τους, εκσυγχρονίζοντας τα δίκτυα των καταστημάτων τους, πραγματοποιώντας μεγάλες επενδύσεις σε τεχνολογία και βελτιώνοντας σημαντικά τις εσωτερικές τους λειτουργίες, παραμένουν λιγότερο εξελιγμένες σε σχέση με τις τράπεζες της δυτικής Ευρώπης», αναφέρει η έκθεση.

«Παρά την ισχυρή πραγματική ανάπτυξη των τελευταίων ετών, η ελληνική οικονομία παραμένει εγκλωβισμένη σε μεγάλες εξωτερικές ανισορροπίες. Η χώρα έχει το υψηλότερο έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μεταξύ όλων των χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Εκτιμούμε αυτές τις ανισορροπίες, σε συνδυασμό με τις δομικές αδυναμίες τις αγοράς εργασίας, ως τα μεγαλύτερα εμπόδια για τη βελτίωση μακροπρόθεσμα της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας».

«Πιστεύουμε ότι οι πιστωτικοί κίνδυνοι στην Ελλάδα παραμένουν υψηλότεροι από τις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης», αναφέρει ο L. Motti, «καθώς η ποιότητα ενεργητικού σε ένα σημαντικό μέρος των ελληνικών δανειακών χαρτοφυλακίων δεν έχει 'δοκιμαστεί' κατά τη διάρκεια ενός πλήρους οικονομικού κύκλου».

«Η Standard & Poor's θεωρεί τα ελληνικά κριτήρια διαχείρισης κινδύνου ως λιγότερο ανεπτυγμένα σε σχέση με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Επιπρόσθετα, οι συνήθειες πληρωμών στην Ελλάδα είναι πιο αδύναμες σε σχέση με τη Δυτική Ευρώπη και η τρέχουσα επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας μπορεί να επιταχύνει την επιδείνωση της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού».

«Ο πρόσφατος ανταγωνισμός για την προσέλκυση καταθέσεων από τη λιανική αγορά έχει φέρει μεγάλη πίεση στα περιθώρια κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών. Κατά τη γνώμη μας, αυτό είναι πιθανό να εξελιχθεί σε δομική αλλαγή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, λόγω της ανάγκης για συνέχιση των ανταγωνιστικών πολιτικών προσέλκυσης ιδιωτικών καταθέσεων, όσο αποκαλύπτονται οι ανισορροπίες του χρηματοδοτικού προφίλ των ελληνικών τραπεζών».

«Επιπλέον, η πιστωτική επέκταση επιβραδύνει πολύ απότομα και οι χαμηλότερες χορηγήσεις στον εμπορικό κλάδο μπορούν να πλήξουν την δημιουργία εσόδων. Ακόμη, πιστεύουμε ότι οι τράπεζες θα πρέπει να ασχοληθούν με τα αυξανόμενα πιστωτικά κόστη, καθώς το επίπεδο των προβληματικών παγίων αυξάνεται ραγδαία και η επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού επιταχύνεται».

«Παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν βελτιώσει, σε λειτουργικό επίπεδο, την ικανότητά τους να προσαρμόζονται στο τρέχον οικονομικό περιβάλλον, η ευελιξία τους σε επίπεδο μείωσης του κόστους περιορίζεται από 'άκαμπτες' διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας».

«Η συνολικότερη έκθεση στη γειτονική Νοτιοανατολική Ευρώπη, την Τουρκία και την Ουκρανία (σε όρους επενδεδυμένων κεφαλαίων, παρεχόμενης ρευστότητας και μεγέθους δικτύων) έχει αυξηθεί σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Τα σχετικά πάγια αντιστοιχούν πλέον σε περισσότερο από το 20% των ισολογισμών των μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών. Ο πιστωτικός κίνδυνος για τις ελληνικές τράπεζες έχει αυξηθεί από το μέγεθος της έκθεσής τους σε αγορές που αντιμετωπίζουν αυξημένους οικονομικούς κινδύνους, με σοβαρές μακροοικονομικές ανισορροπίες σε κάποιες από αυτές και όπου αναμένεται απότομη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας».